Tiến sỹ, Kỷ lục gia Hồ Bá Thâm
(Thành viên Hội đồng khoa học Viện Triết học phát triển, nguyên Nghiên cứu viên cao cấp Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM)
Tóm tắt
Nhận được lời mời Hội thảo với chủ đề Thiện nguyện quốc tế đỉnh cao một chủ đề ít được nghiên cứu dưới nhìn khoa học, triết học và tâm thức ở Việt Nam. Ngay thông tin về Viện Thiện nguyện quốc tế thì hôm nay tôi mới được nghe (dù có biết phong trào thiện nghiện và có hội thảo về khoa học về phong trào tình nguyện viên[1]). Qua đọc một số tài liệu liên quan tới hội thảo này và với suy ngẫm của bản thân xin nêu ra một vài ý mà mình thấy tâm đắc nhất rút ra trong 4 chù đề lớn của hội thảo, theo cách tiếp cận riêng từ Triết học phát triển nhân văn. Một, liên quan tới nhiệm vụ của triết học phát triển nhân văn; hai, những nguyên lý tạo nên gắn kết cộng đồng người và lẽ sống; ba, xu thế từ thiện và thiện nguyện như là một lẽ sống trong thời đại mới của chúng ta đang hướing tới; bốn, về nền văn minh thiện nguyện dâng hiến đỉnh cao của chủ nghia nhân văn mới … Đây là những vấn đề mới từ nội dung và cách tiếp cận cần tiếp tục nghiên cứu và truyền thống dưới nhiều góc độ hướng tới nền văn minh đáng sống cũng đang đầy thách đố mà nhân loại ngày nay phải có lời giải.
Với cái nhìn từ triết học phát triển nhất là phát triển nhân văn chúng ta nhận thức, cảm thức từ thế giới vô hình đến tâm thức và các động cơ hoạt động của con người, với các nguyên lý mà qua các nền văn minh đã qua cho thấy từ nguyên lý sống tự nhiên, vô vi sang nguyên lý chủ yếu sống bằng tước đoạt, vị kỷ, từ nguyên lý tâm thức tâm linh - thánh thần là chính và đang chuyển dần sang văn minh ngày nay là hướng tới công bằng, tự do, bác ái và thiện nguyện, hiến dâng… trong tương lai với các bước quá độ và chuyển hóa, thay thế và tổng hợp bằng đinh cao mới và của nền văn minh mới với nhiều cách nhìn khác nhau trong đó có cách nhìn từ thiện nguyện đỉnh cao và thiện nguyện quốc tế như Lẽ sống mới toàn cầu của nhân sinh quan toàn thể mới.
Từ khóa:
Triết học phát triển, thiện nguyện đỉnh cao, lẽ sống, tâm thức, nền văn minh
I- Nhìn khai quát về nhiệm vụ cơ bản của triết học phát triển và phát triển nhan văn
1- Triết học phát triển là phép biện chứng nhìn nhận sự phát triển ở cấp độ vũ trụ chiều sâu theo nghĩa rộng. Nhưng vũ trụ vật chất ngày nay không chỉ là vật chất hửu hình/ vũ trụ vật lý (thể cứng, thê lỏng và thể khí có khối lượng trong không gian và thời gian) từ các nguyên tử đến các hành tinh mà là cả thế giới vật chất vô hình trong bí ẩn vũ trụ và năng lượng - thông tin và ý thức nơi con người, có khi gọi chung là tâm thức/ vũ trụ tâm thức (như trong Phật học). Trong thế giới vô hình có thế giới ý thức của con người và ý thức vũ trụ (trí tuệ vũ trụ). Hiện nay có hai khái niệm khác nhau về ý thức (ý thức như năng lực thông tin có tinh lượng tử có tính khách quan của vũ trụ và ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan của con ngườì) vừa đồng nhất vừa khác biệt. Có người coi tâm thức là ý thức có người coi tâm thức là thế giới vô hình. Vật chất vô hình vận động - phát triển như thế nào? Không thời gian ở đây ra sao? Vũ trụ vật chất/ vật lý xét đến cùng là sóng năng lượng và thông tin. Chính điều này khi được làm rõ sẽ làm phong phú cho phép biện chứng về sự phát triển của học thuyết Mác về triết học cả thế giới vô hình và hữu hình trong vũ trụ quan toàn thề mà bí ẩn vũ trụ đanh chờ khám phá, những bí ẩn (nhịp độ sinh học, năng lượng sinh học, năng lượng tâm tức và sóng thông tin, năng lực thông tin, ý thức…) và môi trường xã hội ảnh hưởng đến lẽ sống và hoạt động của con người, phát triển con người từ chiều sâu tâm thức và nền văn minh xưa nay.
2- Triết học phát triển không chỉ nghiên cứu vũ trụ vật chất tự nhiên mà quan trọng và trực tiếp là nghiên cứu sự phát triển xã hội nhân sinh/ nhân văn. Loài người mà chúng ta biết thêm là không chỉ loài người văn minh ta biết khoảng 5000 năm hay hơn 10.000 năm trở lại đây mà còn có loài người văn minh trước đó có nền văn minh rất cao không kém ngày nay đã biến mất với nhiều nguyên nhân khác nhau đầy bí ẩn, Vì sao? Và hơn nữa con có nhiều loài người trước đó hàng triệu thậm chí hàng trăm triệu năm. Mà không chỉ có loài ngưới trên trái đất mà còn loài người trên các hành tinh khác (ngoài hành tinh) liên quan đến văn minh ở trái đất hay đã từng đến trái đất và góp phần tạo ra văn minh này. Nhiều vấn đề về lịch sử nhân loại và tiến hóa nhân loại, về các nên văn minh tiến tiến cổ xưa, xa xưa đáng phải viết lại, đánh giá lại lịch sử nhân loại từ đó rút ra bài học cho nền văn minh của chúng ta trước cả áp lực về thời cơ (khoa họa công nghệ mới, thể chế dân chủ mới) và nguy cơ mới (không chỉ từ nguy cơ tham họa hạt nhân, thảm họa sinh thái, thảm họa của chủ nghĩa kinh tế ích kỉ (cướp bóc), hoặc công nghệ gen và nhân bản vô tính, trí tuệ nhân tạo - người máy!). Như vậy vũ trụ quan, xã hội quan hay văn minh quan, nhân sinh quan bậy gời không chỉ hạn chế trong nhận thức, tâm thức văn minh 5000 năm cho tới nay, và cũng không chỉ là nhận thức về vật chất hữu hình hay chỉ là về ý thức mà không mở rộng ra cả lĩnmh vực vật chất vô hình, tâm thức rộng lớn để tạo nên vũ trụ quan toàn thể nhất quán, nhất nguyên cao.
3- Triết học phát triển còn chú trọng vào trọng tâm vào nghiên cứu sâu sự phát triển của con người cả thể chất và tinh thần, hiện thực và tâm linh trong tổng hoà thiên - địa - nhân như một tiểu vũ trụ với nặng lực tự điều khiển bản thể người (như thiện định, luyện khí công…) phát triển trong tương tác nhân quả với môi trường chứ không chỉ học tập, rèn luyện thông thường. Phát triển của chính con người chủ thế, nhất thể làm một với khách thể hướng tới tự do và toàn diện là xu hướng chúng của thế giới quan nhân sinh (trong đó có lẽ sống quan, nhân sinh quan). Lĩnh vực này đang cần một triết học duy vật nhân văn, nhân văn thực tiễn/ hay triết học phát triển nhân văn để xem xét và định hướng giải quyết vấn đề phát triển con người, tha hóa nhân cách, khủng hoảng nhân sinh, khủng hoảng văn hóa, khủng hoảng đạo đức. Mà với công nghệ ngày nay đang xuất hiện một hình thái người mới không chỉ con người sinh học, con nguời tâm linh, người điện tử: dạng kiểu con người sinh học – công nghệ)! Trong chủ nghĩa Mác thường nói thực thể con người sinh học – xã hội, hay sinh học - tâm lý - xã hội, con trong tôn giáo lại chỉ nói con người tâm thức, hoặc con người tâm linh còn theo tôi, nói đầy đủ đó là chủng người mới sau này là chủng sinh học - công nghệ - xã hội - tâm thức - sinh thái. Đó là con người của nền văn minh mới, nơi con người không chỉ sống cho mình mà chủ yếu là sống cho người khác- sống là hiến dâng, là thiện nguyện (theo nghĩa rộng) của một sự hài hòa cao hơn
4- Khi giải thích sự vận động, biến đổi của vũ trụ quan và nhân sinh quan, lẽ sống quan, Phật học chỉ giải thích chủ yếu bằng luật nhân quả, còn chủ nghĩa Hêghen cũng như chủ nghĩa Mác giải thích bằng hệ thống qui luật chung nhất, toàn diện chi phối sự biến đổi và phát triển của thế giới tự nhiên và nhân sinh, vật chât và ý thức. Triết học phương Tây nhấn mạnh sự đối lập của các mặt đối lập trong mâu thuẫn còn triết học phương Đông, nhất là Phật học/ Phật giáo nhấn mạnh sự thống nhất, đồng nhất thể, còn triết Mác - Lênin chú ý cả hai phương diện biện chứng chuyển hóa giữa chúng (đồng nhất của đối lập - đối lập của dồng nhất). Do vậy, nắm vững phép biến chứng của chủ nghĩa Mác hiện đại cùng với những triết lý mới của thời đại là cơ sở phương luận chung nhằm định hướng giải quyết các vấn đề của sinh thái và xã hội cũng như tâm thức con người ngày nay, nhằm xây dựng một lẽ sống mới với vũ trụ quan toàn thể - tổng thể - phức hợp sinh động.
II- Những nguyên lý tạo nên gắn kết cộng đồng người và lẽ sống
5- Quan sát và tìm kiếm các động lực, các nguyên lý phát triển xã hội loài người và con người gắn kết cộng đồng, ta thấy nó bị chi phối không chỉ nguyên lý lợi ích, nguyên lý cùng giá trị sống mà cả chi phối bởi nguyên lý huyết thống, nguyên lý cùng nơi chốn, trong đó nguyên lý lợi ích, nguyên lý cùng giá trị sống (cốt lõi của lẻ sống) là phổ quát nhất, chi phối mạnh mẽ nhất. Ngày nay cần có cái nhìn dầy đủ hơn về nhưng nguyên lý này đang liến kết tập thành nguyên lý tổng thể.
6- Trong nguyên lý lợi ích (nhu cầu - lợi ích) ta thấy, tùy theo trình độ phát trriển kinh tế - xã hội mà nguyên lý lợi ích/ nguyên lý thực lợi này được cụ thể hóa/ phân hóa thành các nguyên lý dựa trên áp chế, tước đoạt lợi ích (trong xã họi có giai cấp đối khàng và trình độ phát triển nền văn minh còn thấp), hoặc nguyên lý phân phốí lợi nhuận theo tài sản đóng góp, nguyên lý phúc lợi, an sinh xã hội, nguyên lý công bằng lợi ích của xã hội có nền kinh tế văn minh và nền dân chủ thực sự của nhân dân, nền văn hóa cao hơn, nhân bản toàn diện hơn (mà nguyên lý kinh tế là làm theo năng lực hưởng lao động, hay làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu, hoặc nguyên lý từ thiện và thiện nguyện…(vì lợi ích của người khác, kém may mắn hơn mình). Thực ra tính thiện nguyện này đã sinh ra trong các nền văn minh đã qua với những khác nhau vế mức độ và chưa cao, chưa phổ biến, chưa có tinh quốc tế. Nên trong các học thuyết xã hội chưa thấy nói nhiều về nguyên lý thiện nguyện này mà chỉ thấy nói nhiều trong nhiều tôn giáo. Tuy nhiên, ngoài tôn giáo thì hoạt động từ thiện và thiện nguyện cũng đã xuất hiện từ lâu trong đời sống cộng đồng (như ở Việt Nam có truyền thống “lá lành đùm lá rách”, “bầu ơi thương lấy bí cùng”, “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”, và rộng hơn là “đền ơn đáp nghĩa”, “ăn quả nhớ người trồng cây”…).
7- Con người sống rốt cuộc vì cái gì và sống như thế nào? Đó là lẽ sống và lối sống. Con người sống, lớn lên và phát triển lấy điều kiện vật chất và tinh thần làm giá đỡ nhưng giá trị văn hóa, nhân văn mới là bản chất và mục đích cao nhất, quan trọng nhất, trường tốn nhất của cuộc sống, của đời ngườì. Đó là lẽ sống. Lẽ sống khái niệm nhân sinh nhân văn, lý tưởng hay lý tưởng sống sống là khái niệm thiên về chính trị (tuy niên có thể bao hàm lẫn nhau). Nếu sống bằng cách thống trị và tước đoạt kẻ khác để mình “sung sướng” là lẽ sống phản nhân tính, phản nhân văn (mà qui luật nhân quả đã chứng minh). Lẽ sống nhân văn là nguyên lý công bằng lợi ích (làm theo năng lực hưởng lao động, hay làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu), hay theo nguyên lý từ thiện và thiện nguyện…, tức từ thiện trên nền tảng tâm thức tự nguyện, hiến dâng.
8- Tại sao lẽ sống là vấn đề lớn nhất của mọi thời đại? Bởi lẽ, con người sinh ra không cbỉ sống cho mình mà còn sống cho người khác vì người khác và cũng là vì mình một cách hài hòa. Nhưng vấn đề là có 3 khả năng, 3 hướng: vì mình là chính, vì người khác vì cộng đồng xã hội là chính, hay vừa vì mình vừa vì cộng đồng xã hội là ngang nhau tương đối và hài hòa! Hoạt động thiện nguyện nằm trong nguyên lý vì người khác, vì cộng đồng, những người còn khó khăn, yếu thế, cần giúp đỡ là chính! Tại sao lẽ sống là vấn đề lớn nhất của mọi thời đại? Vì lẽ sống là sống gắn với lý tưởng cao đẹp chân - thiện - mỹ, hay cụ thể hơn về mặt xã hội học, nhân học là công bằng, dân chủ, văn minh, cao đẹp, hiến dâng và hạnh phúc cần hướng tới với đời sống tinh thần cao, phong phú trong sự hài hòa giá trị vật chất và giá trị tinh thần trên nền tảng thế giới vật chất vô hình hay tâm thức. Tránh rơi vào chủ nghĩa vị kỷ, chủ nghĩa tranh dành, tước đoạt,áp bức, chủ nghĩa duy lý hóa (duy khoa học), chủ nghĩa vật chất đơn thuần, tức sùng bái vật chất, sùng bái sự vị kỷ, nhưng cũng cần tránh rơi vào chủ nghĩa lý tưởng hóa, tức tuyệt đối hóa giá trị tinh thần, tâm thức, duy thức và kiểu chủ nghĩa khổ hạnh, tu luyện thuần túy, hay chủ nghĩa bố thí, thiện nguyện một chiều.
9- Ta hãy nghe các bạn trẻ bàn về lẽ sống: Mỗi người chúng ta ai cũng khao khát và mong muốn có cuộc sống thật hạnh phúc. Muốn đạt được khát vọng đó, chúng ta phải tìm được một lẽ sống cho riêng mình. Lẽ sống sẽ giúp bạn vượt qua mọi khó khăn, thử thách, chấp nhận nghịch cảnh vươn lên trong cuộc sống. Hạnh phúc lớn nhất của cuộc đời là khi bạn chọn được cho mình một lẽ sống. Lẽ sống chính là giá trị, chuẩn mực mà ai cũng muốn đạt đến. Nếu xác định được lẽ sống, có nghĩa là bạn đã chọn cho mình lý do để sống. Lẽ sống khác nhau thì cuộc đời và số phận của mỗi người cũng sẽ khác nhau. Đem đến những giá trị lớn lao cho xã hội là những người biết chọn cho mình lẽ sống đúng, họ không bị cạm bẫy của cuộc đời làm tha hóa, biến chất. Họ chấp nhận dấn thân, đầu tư công sức, thời gian để thực hiện mục tiêu đã chọn, vì vậy họ luôn được mọi người yêu mến. Chọn cho mình một lẽ sống, điều đó không bao giờ là muộn. Lẽ sống mà bạn cần tìm có thể bắt đầu từ công việc hàng ngày, sự quan tâm chăm sóc đối với mọi người và lòng can đảm khi đối mặt với những khó khăn của cuộc sống. Đâu đó chúng ta vẫn còn thấy những trường hợp sống không mục đích, không có một lẽ sống rõ ràng. Họ không biết sống để làm gì, dùng cuộc đời của mình vào việc gì. Họ lãng phí thời gian vào những thú vui vô bổ, cuối cùng rơi vào trạng thái chán nản và bế tắc trong cuộc sống. Nếu xác định được mục đích đúng đắn, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống thật tươi đẹp và đáng sống biết nhường nào. Cuộc sống có quý giá hay không tùy thuộc vào thái độ và mục đích sống của bạn. Bạn sống không phải chỉ cho mình, mà còn sống vì niềm hạnh phúc, niềm tự hào đối với những người khác. Lẽ sống là điều thật bình thường, chứ không phải điều gì quá lớn lao. Việc chọn cho mình một chủ nghĩa sống như thế nào không quan trọng, quan trọng là nhận thức của bạn, phải sống làm sao để không sống hoài, sống phí. Sống hết mình, luôn lạc quan, đầy khát vọng và không ngừng phấn đấu vươn lên. Cho dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, bạn vẫn luôn là chính mình, không phải là bản sao của ai khác và cố gắng trở thành một người có giá trị. Người có lẽ sống cao đẹp là người biết suy nghĩ để hoàn thiện mình, hành động để giúp ích và cống hiến cho xã hội. Họ luôn biết làm chủ bản thân, làm chủ cuộc sống của mình, sống yêu thương và gắn bó với tất cả mọi người. Lựa chọn lẽ sống sẽ giúp chúng ta chủ động trước tác động của thế giới bên ngoài. Việc lựa chọn cách sống là cho chính mình, vì vậy chúng ta hãy chọn lối sống tích cực. Từ đó cuộc sống của chúng ta mới cảm thấy thoải mái, vui vẻ và tăng thêm sức mạnh để rút ngắn con đường đi đến thành công[2].
Người ta luôn tìm cho mình một lẽ sống cho cuộc đời, hay nói đúng hơn là một lý tưởng. Lý tưởng này sẽ hướng dẫn đời họ vượt qua mọi chông gai và can đảm chấp nhận mọi nghịch cảnh. Vì có một lý tưởng để theo đuổi, có một lẽ sống cho cuộc đời, là niềm hạnh phúc lớn lao nhất của con người trên trần gian. Và phải chăng những người bất hạnh chính là những người không lý tưởng, sống không mục đích, và càng không biết mình sẽ đi về đâu?[3]
III. Xu thế từ thiện và thiện nguyện như là một lẽ sống trong thời đại mới của chúng ta hướng tới
10- Con người, cộng đồng người lấy lẽ sống làm kim chỉ nam cho hành động của mình. Như vậy, con người sống theo lẽ sống của nguyên lý từ thiện, thiện nguyện là một nguyên lý của chủ nghĩa nhân đạo, cũng là triết học phát triển nhân văn khi nhìn nhận nó đóng góp cho sự phát triển nhân loại. Trong lịch sử xã hội loài người luôn có hành động thiện nguyện[4] như có thể ít nhiều, cao thấp, nhưng xã hộ ngày nay hoạt động này phổ biến hơn, cao hơn, có tầm nhân loại và quốc tế hơn như một xu thế, một nghề nghiệp, một chức phận, thiên chức, một nguyên lý tự nguyện vì người khác, giúp đỡ mgười khác một cách từ tâm tự nguyện ngày càng có ý nghĩa lớn lao. Trong thời hiện đại, philanthropy thường được hiểu như là hoạt động quyên góp, cứu trợ hoặc làm tình nguyện, còn philanthropist thường được nghĩ đến như là những người giàu có, có thể cho đi rất nhiều tiền. Điều này làm hẹp nghĩa ban đầu của từ philanthropy vì ai cũng có thể có trái tim có tình yêu con người và đều có thể hành động vì người khác. Ở Mỹ, từ philanthropy giờ còn được hiểu như là một tổ chức, một Quỹ chuyên đi quyên tiền, hoặc mọi người còn phát triển thành văn hóa gây quỹ (culture of philanthropy) hoặc như một nghề nghiệp (she works in philanthropy). Dù từ philanthropy đã được sử dụng khác với nghĩa ban đầu, nhưng cần hiểu nguồn gốc của nó để không đi chệch khỏi cốt lõi là “love of people” của từ này (Kim Klein (2016). Fundraising for Social Change, Seventh Edition)… Hình thành tổ chức thiện nguyện quốc tế: Hiệp hội Thanh niên Cơ Đốc (Anh ngữ Young Men’s Christian Association – YMCA) là một tổ chức có hơn 58 triệu người đóng góp tại 125 chi hội cấp quốc gia. Tổ chức từ thiện này được thành lập vào ngày 6 tháng 6 năm 1844 tại Luân Đôn với mục tiêu ứng dụng các giá trị Cơ Đốc vào nếp sống hằng ngày: tâm linh thanh khiết, trí tuệ mẫn tiệp, và thân thể cường tráng. Ba yếu tố này được thể hiện bằng ba cạnh của tam giác màu đỏ - như là một phần trong logo của YMCA (Trích https://vi.wikipedia.org/wiki).
Điều quan trọng ở đây là coi từ thiện thiện nguyện như một nội dung, một nguyên lý, một lẽ sống của cộng đồng, của quốc gia và của nhân loại, nhất là ngày nay. Các hình thức từ thiện, thiện nguyện hiện nay, ngoài hình thức truyền thống giúp nhau trong cộng đồng khi có khó khăn, thiên tai, địch họa, hay những người bình thường giúp đỡ kinh phí cho trung tâm chăm sóc người yếu thế như trẻ em mồ côi, người giả neo đơn, người tàn tật, thì hình thức mới là từ các người nổi tiếng, giàu có (đại gia tỷ phú, ca sĩ…) với những đóng góp lớn về kinh phí và bằng việc lập các quỹ từ thiện lớn, có sức lan tỏa rộng, có tính toàn cầu.
Chẳng hạn, những diễn viên tài ba ở kinh đô điện ảnh Hollywood không chỉ được biết đến bởi tài diễn xuất hay những phát ngôn gây "sốc". Nhiều người trong số họ đã truyền cảm hứng cho công chúng khi cực kỳ hào phóng làm thiện nguyện. Sau đây là những ngôi sao dẫn đầu trong công việc làm từ thiện, mà hiện đã trở thành một trào lưu không chỉ trong giới giàu có ở Mỹ, mà còn lan ra nhiều khu vực khác trên thế giới.
1)- Brangelina. Đây có lẽ là cặp đôi nổi tiếng của Hollywood cả trên điện ảnh lẫn các hoạt động từ thiện. Đôi vợ chồng này thành lập Quỹ từ thiện The Jolie-Pitt trợ giúp các dự án xóa đói giảm nghèo ở vùng nông thôn lạc hậu. Chỉ tính riêng năm 2006, họ đã ủng hộ hơn 8 triệu USD. Họ cũng tặng 1 triệu USD cho tổ chức y tế Doctors Without Borders. Trước đó, năm 2001, Angelina Jolie đến thăm người tị nạn Afghanistan ở Pakistan và tặng cho Quỹ trợ cấp người Afghan của Liên hợp Quốc 1 triệu USD. Còn mới đây, năm 2014, bộ đôi này bán album ảnh cưới độc quyền cho 2 tạp chí Hello và People với số tiền thu về 5 triệu USD và tặng hoàn toàn cho mục đích từ thiện.
2). George Clooney. Thường xuyên xếp nhất nhì trong các cuộc bình chọn người đàn ông độc thân quyến rũ nhất Hollywood, nam tài tử cũng là người khởi xướng quỹ từ thiện Not On Our Watch cùng các đồng nghiệp của bộ phim Ocean’s Thirteen, quyên góp được hàng chục triệu USD giúp đỡ những nạn nhân trong cuộc khủng hoảng ở khu vực Darfur của Sudan.Năm 2012, George Clooney đã bán đấu giá chiếc xe thể thao chạy điện yêu thích Tesla Roadster của mình được hơn 100.000 USD để làm từ thiện cho Quỹ Satellite Sentinel mà anh là nhà đồng sáng lập. Mới đây nhất, tháng 10/2014, nam diễn viên còn bán những bức ảnh cưới của mình cho 3 tạp chí nổi tiếng để tiếp tục quyên góp cho các quỹ từ thiện.
3). Leonardo DiCaprio. Ngôi sao hào hoa bậc nhất Hollywood này nổi tiếng là người đi đầu trong các phong trào bảo vệ môi trường. Anh thành lập một quỹ mang tên mình với nhiệm vụ bảo vệ đa dạng sinh học và chống lại biến đổi khí hậu. Chỉ trong vài năm gần đây, anh đã gây quỹ được hơn 10 triệu USD. Năm 2013, nam tài tử hợp tác với nhà đấu giá Christie’s tổ chức bán đấu giá từ thiện các tác phẩm nghệ thuật nhằm gây quỹ bảo tồn vùng đất hoang dã và thu về 38,8 triệu USD, trong đó, Leonardo đóng góp tác phẩm Ocean V của nghệ sỹ Đức Andreas Gursky. Mới đây, ngôi sao này tuyên bố sẽ chi 7 triệu USD cho các hoạt động bảo tồn môi trường biển.
4). Jackie Chan (Thành Long). Ngôi sao lớn của làng giải trí Trung Quốc thành lập quỹ từ thiện mang tên anh, Jackie Chan Charitable Foundation từ năm 1988, nhằm giúp đỡ trẻ em nghèo và những nạn nhân của nạn thiên tai, bão lụt. Anh từng tặng 100.000 USD cho Quỹ từ thiện Chrysalis ở Los Angeles trợ giúp những người vô gia cư. Năm 2006, Jackie Chan gây sốc cho giới truyền thông khi tuyên bố sẽ đóng góp 1 nửa số tài sản của mình cho Quỹ Jackie Chan Charitable Foundation ngay sau khi anh qua đời.
5). Keanu Reeves. Vài năm trước đây, em gái Kim Reeves của ngôi sao này mắc phải bệnh ung thư bạch cầu. Ngoài việc đến bệnh viện chăm sóc em, Keanu còn tặng nhiều triệu USD để hỗ trợ các nhà khoa học đẩy nhanh tốc độ nghiên cứu biện pháp chữa trị căn bệnh quái ác đó. Nam tài tử còn được biết đến như là một diễn viên hào phóng bậc nhất: chia sẻ tới 80 triệu USD tiền thù lao đóng loạt phim The Matrix cho những người sáng tạo hiệu ứng và thiết kế thời trang của bộ phim này.
6). Meryl Streep. Nữ nghệ sỹ tài năng đạt 3 tượng vàng Oscar này cũng rất quan tâm tới các hoạt động từ thiện, đặc biệt là trong lĩnh vực nghệ thuật. Bà quyên góp 1 triệu USD cho Nhà hát The Public, đóng góp một khoản tiền kếch xù nhưng không được tiết lộ cho Viện bảo tàng National Women’s History mà bà là người phát ngôn. Theo một bài báo trên tạp chí Forbes, vợ chồng nữ minh tinh này đã ủng hộ hơn 2 triệu USD cho Quỹ Silver Mountain for the Arts, 1,22 triệu USD cho trường Vassar College.
7). Johnny Depp. Bên cạnh khả năng diễn xuất thì những câu chuyện về lòng tốt của ngôi sao này cũng là một đề tài hay được báo giới ca tụng. Năm 2007, nam tài tử ủng hộ 2 triệu USD cho bệnh viện Great Ormond Street, nơi điều trị cho nhiều trẻ em gặp bệnh hiểm nghèo.Danh sách các tổ chức, quỹ từ thiện khác được nam tài tử ủng hộ khá dài, gồm: Children’s Hospice & Palliative Care Coalition, Project HOME, Much Love,… Nhưng số tiền cụ thể mà anh đóng góp thường không được tiết lộ.
8). Matthew McConaughey. Nam tài tử vừa đạt giải Oscar năm ngoái Matthew McConaughey từng chi 1,5 triệu USD để thành lập Quỹ Just Keep Livin, nhằm định hướng và giúp đỡ thanh thiếu niên bảo vệ sức khỏe. Anh còn cho ra mắt nhãn hiệu thời trang dành riêng cho nam giới tên là JKL để tự quảng bá cho quỹ từ thiện mà mình sáng lập.
Trước đó, năm 2006, ngôi sao này đã bán đấu giá chiếc xe thể thao mui trần mà anh yêu thích nhất - Chevrolet Corvette Stingray, và lấy toàn bộ số tiền 61.600 USD ủng hộ cho quỹ Network Angel giúp đỡ các nạn nhân của cơn bão Katrina.
9). Sandra Bullock.Danh sách những lần đóng góp từ thiện của nữ minh tinh này không hề ít chút nào. Cô từng tặng 1 triệu USD cho các nạn nhân của vụ tấn công khủng bố 11/9. Năm 2010, cô ủng hộ kịp thời 1 triệu USD cho tổ chức Doctors Without Borders điều trị cho những người bị thương vong trong thảm họa động đất ở Haiti. Năm 2011, cô lại đóng góp tiếp tục 1 triệu USD cho hội Chữ thập đỏ Mỹ nhằm giúp các nạn nhân bị động đất và sóng thần ở Nhật.
10). Will Smith. Ngôi sao này từng chi 1,3 triệu USD để cùng vợ thành lập quỹ The Will and Jada Smith Family giúp phát triển cộng đồng và hỗ trợ trẻ em nghèo. Anh cũng đóng góp cho quỹ từ thiện của mục sư James Robinson 250.000 USD. Ngoài ra, nam tài tử đã tặng 126.000 USD cho tổ chức Lupus Foundation, 52.000 USD cho phong trào Make-A-Wish, và 200.000 USD cho quỹ Nghệ thuật của trường Baltimore./.[5]
IV- Nền văn minh thiện nguyện, dâng hiến đỉnh cao của chủ nghia nhân văn mới
11- Đúng là “Ngày nay, nhân loại đã nói đến “trí tuệ vũ trụ”. Khi nói đến khái niệm “sở hữu” đối với “trí tuệ vũ trụ”, tức “sở hữu trí tuệ vũ trụ”, sẽ mang lại cho chúng ta những cung bậc cảm xúc và tầng nấc tư duy khác lạ, thanh cao.
Trí tuệ nhân tạo và trí tuệ vũ trụ là hai bộ phận, tầng nấc hợp thành của một đỉnh núi cao ngất trong vương quốc công nghệ thông tin của nhân loại đương đại. Một trong những đỉnh núi cao ngất khác trên chân trời của vương quốc công nghệ thông tin của nhân loại đương đại của là Blockchain, bao gồm trong đó cả Blockchain địa cầu và Blockchain vũ trụ. Hai đỉnh núi cao ngất này chính là hai đỉnh núi của vương quốc công nghệ thông tin của nhân loại đương đại đang có trọng số ảnh hưởng và tác động rất lớn, thậm chí là quyết định đến sự vận động nội tại của câu chuyện thiện nguyện đỉnh cao của nhân loại đương đại.
Chính từ lòng vị tha là nền tảng nhân bản của xã hội, nên từ thiện là nền tảng nhân bản của nền văn minh nhân loại đương đại. Có một câu phương ngôn: “Khi bạn cùng đường, bạn hãy xem lại nền tảng”. Đứng trước hiện thực của những vấn nạn mang tính hệ thống toàn cầu, không thể không đặt lại vấn đề từ nền tảng nhân bản của nền văn minh nhân loại đương đại, đó là “từ thiện”.
Rõ ràng, đứng trước những cung bậc vận động mới của cách mạng 4.0 nói chung và các đỉnh núi trí tuệ nhân tạo – blockchain nói riêng, kể cả khái niệm “từ thiện” lẫn “thiện nguyện” đều phải “lột xác” để “tiến hóa” (theo Tuyên bố lý do Hội thảo 25/4/2019).
Như vậy ngày nay cùng với kỷ nguyên công nghệ số, CMCN 4.0 thì, theo cá tiếp cận mới là việc kết hợp nhân tố phi vật lý “tâm thức” với hai nhân tố vật lý là “trí tuệ nhân tạo” và “blockchain”[6] sẽ tạo thành “Thiện nguyện Đỉnh cao”. Việc kết hợp nhân tố “quy mô quốc tế” vào “thiện nguyện đỉnh cao” sẽ tạo thành “Thiện nguyện Quốc tế”. Nhưng theo chúng tôi trong đó lẽ sống thiện nguyện đỉnh cao có tính quốc tế với những cấp độ và tính chất, loại hình… là một nội dung mới, cao cấp của lẽ sống chứ không phải tất cả lẽ sống nhưng đúng đó là đỉnh cao của lẽ sống khi hiểu theo nghiã rộng hiến dâng chứ không đơn thần là từ thiện, thiện tâm. Với ý nghĩa hình thức cao cỉa lẽ sống, thiện nguyện tạo nên diện mạo nền văn minh thiện nguyện là đúng. Nhưng cần nhìn nhận gắn với nó nguyên lý khác của công bằng xã hội về nhu cầu - lợi ích và giá trị sống của cá nhân, cộng đồng, dân tộc và nhân loại mớí coi là hoàn thiện tích hợp, hợp trội. Hơn nữa nhìn nhận nền văn minh là gồm cả phương thức sản xuất, phương thức sống, thể chế kinh tế - xã hội và nền tảng văn hóa – tâm thức mà con ngưới là chủ thể nhận thức hành động tư do tự tại và vươn tới hạnh phúc mãi mãi.
“Chúng ta đã nói về “trí tuệ” như là cốt tủy trong sự vận động phát triển của các nền văn minh. Chúng ta đã thấy, câu chuyện thiện nguyện rõ ràng đã được nâng lên một tầm cao mới, bằng 4 loại đòn bẩy: 1. đòn bẩy công nghệ chính là trí tuệ nhân tạo và blockchain; 2. đòn bẩy tinh thần chính là “tâm thức”; 3. đòn bẩy quy mô chính là “hệ thống quốc tế”; và 4. đòn bẩy nhận thức chính là “vũ trụ quan và nhận thức luận lượng tử”(trích dự thảo Tổng kết hội thảo), nhận thức luận tâm thức, nhận thức nhân văn.
Chúng tôi chia sẻ, đồng cảm với cách nhìn này, nhưng phải là cái nhìn tổng hợp, phức hợp, hợp trội cả ba hệ thống hài hòa: trí tuệ vật lý và trí tuệ tâm thức, trí tuệ vũ trụ và trí tuệ nhân tạo, trí tuệ ngườì và trí tuệ tâm thức vũ trụ.
Tóm lại, với cái nhìn từ triết học phát triển nhất là phát triển nhân văn chúng ta nhận thức, cảm thức từ thế giới vô hình đến tâm thức và các động cơ hoạt động của con người, với các nguyên lý mà qua các nền văn minh đã qua cho thấy từ nguyên lý sống phụ thuộc tự nhiên sang nguyên lý chủ yếu sống bằng tước đoạt, vị kỷ (kểu thống trị tư nhiện, thống trị xã hội), từ nguyên lý tâm thức tâm linh - thánh thần hóa là chính đang chuyển dần sang văn minh ngày nay là hướng tới công bằng, tự do, bác ái, tâm linh và thiện nguyện, dâng hiến… trong tương lai với các bước quá độ và chuyển hóa, thay thế và tổng hợp bằng đinh cao mới và của nền văn minh mới với nhiều cách nhìn khác nhau trong đó có cách nhìn từ thiiện nguyện đỉnh cao và thiện nguyện quốc tế như Lẽ sống mới toàn cầu của nhân sinh quan toàn thể mới.
-------------------------------------------------------------------------------
Tài liệu tham khảo:
1- Hồ Bá Thâm (2005): Chủ nghĩa duy vật nhân văn và định hướng nhân văn của sự phát triển hiện nay, Nxb Văn hóa - Thông tin
2- Hồ Bá Thâm (2005): Phương pháp luận duy vật nhân văn, Nxb Văn hóa - Thông tin
3- Hồ Bá Thâm (2007): Tư tưởng Hồ Chí Minh và triết học phát triển
4- Tư liệu dự thảo của Hội thảo quốc tế: Tinh hoa quốc tế về Thiện nguyện đỉnh cao lần thứ 1 (25/4/2019 tại TPHCM - VN)
5- Một số tư liệu trên mạng Google…(xem chú thích cuối trang)
6- Một số bài viết (đã xuất bản và bản đánh mày) của tác giả Hồ Bá Thâm vế ý thức và tâm linh, về các nền văn minh tiến tiến thời tiền cổ
[1] http://vya.edu.vn/news/?73/hoi-thao-khoa-hoc-%E2%80%9Cgiai-phap-phat-trien-ben-vung-hoat-dong-thanh-nien-tinh-nguyen%E2%80%9D..htm
[2] http://baoninhthuan.com.vn/news/88290p29c77/le-song.htm
[3] http://vuonhoaphatgiao.com/tuoi-tre-va-doi-song/le-song-cuoc-doi/
[4] Xem thêm giải nghĩa:
- Từ thiện là một hành động trợ giúp người yếu kém. Hoạt động từ thiện có thể thông qua hình thức quyên góp, hiến tặng bằng tiền, vật phẩm, thời gian hay là cứu trợ nhân đạo, xóa đói giảm nghèo, chăm sóc sức khỏe hay là những hành động trợ giúp tinh thần như an ủi/(https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%AB_thi%E1%BB%87n). Thiện Nguyện là gì? Nguyện trong chữ tự nguyện. Thiện Nguyện nghĩa là tự giác làm việc Thiện và Nguyện (ước nguyện) làm việc thiện. / (https://www.facebook.com/127289394530460/posts/thi%E1%BB%87n-nguy%E1%BB%87n-)
-Philanthropy (thiện nguyện) có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp và có nghĩa là “love of people/humanity – tình yêu con người”. Như vậy, gốc rễ của từ philanthropy làm cho chúng ta nghĩ đến mục đích của các tổ chức từ thiện là thể hiện tình yêu con người thông qua các hành động tốt.
- Còn philanthropist (người làm thiện nguyện) là những người có tình yêu con người và sẵn sàng giúp đỡ người khác, đặc biệt những người gặp hoạn nạn và kém may mắn.
[5] http://thoibaotaichinhvietnam.vn/pages/tai-chinh-quoc-te/2015-01-26/top-10-sao-dien-anh-noi-tieng-hao-phong-ve-lam-tu-thien-17541.aspx
[6] Blockchain là một công nghệ cho phép truyền tải dữ liệu một cách an toàn dựa vào hệ thống mã hoá vô cùng phức tạp, tương tự cuốn sổ cái kế toán của một công ty, nơi mà tiền mặt được giám sát chặt chẽ. Trong trường hợp này Blockchain là một cuốn sổ cái kế toán hoạt động trong lĩnh vực kỹ thuật số./ https://bitcoinvietnamnews.com/blockchain-la-gi
(Thành viên Hội đồng khoa học Viện Triết học phát triển, nguyên Nghiên cứu viên cao cấp Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM)
Tóm tắt
Nhận được lời mời Hội thảo với chủ đề Thiện nguyện quốc tế đỉnh cao một chủ đề ít được nghiên cứu dưới nhìn khoa học, triết học và tâm thức ở Việt Nam. Ngay thông tin về Viện Thiện nguyện quốc tế thì hôm nay tôi mới được nghe (dù có biết phong trào thiện nghiện và có hội thảo về khoa học về phong trào tình nguyện viên[1]). Qua đọc một số tài liệu liên quan tới hội thảo này và với suy ngẫm của bản thân xin nêu ra một vài ý mà mình thấy tâm đắc nhất rút ra trong 4 chù đề lớn của hội thảo, theo cách tiếp cận riêng từ Triết học phát triển nhân văn. Một, liên quan tới nhiệm vụ của triết học phát triển nhân văn; hai, những nguyên lý tạo nên gắn kết cộng đồng người và lẽ sống; ba, xu thế từ thiện và thiện nguyện như là một lẽ sống trong thời đại mới của chúng ta đang hướing tới; bốn, về nền văn minh thiện nguyện dâng hiến đỉnh cao của chủ nghia nhân văn mới … Đây là những vấn đề mới từ nội dung và cách tiếp cận cần tiếp tục nghiên cứu và truyền thống dưới nhiều góc độ hướng tới nền văn minh đáng sống cũng đang đầy thách đố mà nhân loại ngày nay phải có lời giải.
Với cái nhìn từ triết học phát triển nhất là phát triển nhân văn chúng ta nhận thức, cảm thức từ thế giới vô hình đến tâm thức và các động cơ hoạt động của con người, với các nguyên lý mà qua các nền văn minh đã qua cho thấy từ nguyên lý sống tự nhiên, vô vi sang nguyên lý chủ yếu sống bằng tước đoạt, vị kỷ, từ nguyên lý tâm thức tâm linh - thánh thần là chính và đang chuyển dần sang văn minh ngày nay là hướng tới công bằng, tự do, bác ái và thiện nguyện, hiến dâng… trong tương lai với các bước quá độ và chuyển hóa, thay thế và tổng hợp bằng đinh cao mới và của nền văn minh mới với nhiều cách nhìn khác nhau trong đó có cách nhìn từ thiện nguyện đỉnh cao và thiện nguyện quốc tế như Lẽ sống mới toàn cầu của nhân sinh quan toàn thể mới.
Từ khóa:
Triết học phát triển, thiện nguyện đỉnh cao, lẽ sống, tâm thức, nền văn minh
I- Nhìn khai quát về nhiệm vụ cơ bản của triết học phát triển và phát triển nhan văn
1- Triết học phát triển là phép biện chứng nhìn nhận sự phát triển ở cấp độ vũ trụ chiều sâu theo nghĩa rộng. Nhưng vũ trụ vật chất ngày nay không chỉ là vật chất hửu hình/ vũ trụ vật lý (thể cứng, thê lỏng và thể khí có khối lượng trong không gian và thời gian) từ các nguyên tử đến các hành tinh mà là cả thế giới vật chất vô hình trong bí ẩn vũ trụ và năng lượng - thông tin và ý thức nơi con người, có khi gọi chung là tâm thức/ vũ trụ tâm thức (như trong Phật học). Trong thế giới vô hình có thế giới ý thức của con người và ý thức vũ trụ (trí tuệ vũ trụ). Hiện nay có hai khái niệm khác nhau về ý thức (ý thức như năng lực thông tin có tinh lượng tử có tính khách quan của vũ trụ và ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan của con ngườì) vừa đồng nhất vừa khác biệt. Có người coi tâm thức là ý thức có người coi tâm thức là thế giới vô hình. Vật chất vô hình vận động - phát triển như thế nào? Không thời gian ở đây ra sao? Vũ trụ vật chất/ vật lý xét đến cùng là sóng năng lượng và thông tin. Chính điều này khi được làm rõ sẽ làm phong phú cho phép biện chứng về sự phát triển của học thuyết Mác về triết học cả thế giới vô hình và hữu hình trong vũ trụ quan toàn thề mà bí ẩn vũ trụ đanh chờ khám phá, những bí ẩn (nhịp độ sinh học, năng lượng sinh học, năng lượng tâm tức và sóng thông tin, năng lực thông tin, ý thức…) và môi trường xã hội ảnh hưởng đến lẽ sống và hoạt động của con người, phát triển con người từ chiều sâu tâm thức và nền văn minh xưa nay.
2- Triết học phát triển không chỉ nghiên cứu vũ trụ vật chất tự nhiên mà quan trọng và trực tiếp là nghiên cứu sự phát triển xã hội nhân sinh/ nhân văn. Loài người mà chúng ta biết thêm là không chỉ loài người văn minh ta biết khoảng 5000 năm hay hơn 10.000 năm trở lại đây mà còn có loài người văn minh trước đó có nền văn minh rất cao không kém ngày nay đã biến mất với nhiều nguyên nhân khác nhau đầy bí ẩn, Vì sao? Và hơn nữa con có nhiều loài người trước đó hàng triệu thậm chí hàng trăm triệu năm. Mà không chỉ có loài ngưới trên trái đất mà còn loài người trên các hành tinh khác (ngoài hành tinh) liên quan đến văn minh ở trái đất hay đã từng đến trái đất và góp phần tạo ra văn minh này. Nhiều vấn đề về lịch sử nhân loại và tiến hóa nhân loại, về các nên văn minh tiến tiến cổ xưa, xa xưa đáng phải viết lại, đánh giá lại lịch sử nhân loại từ đó rút ra bài học cho nền văn minh của chúng ta trước cả áp lực về thời cơ (khoa họa công nghệ mới, thể chế dân chủ mới) và nguy cơ mới (không chỉ từ nguy cơ tham họa hạt nhân, thảm họa sinh thái, thảm họa của chủ nghĩa kinh tế ích kỉ (cướp bóc), hoặc công nghệ gen và nhân bản vô tính, trí tuệ nhân tạo - người máy!). Như vậy vũ trụ quan, xã hội quan hay văn minh quan, nhân sinh quan bậy gời không chỉ hạn chế trong nhận thức, tâm thức văn minh 5000 năm cho tới nay, và cũng không chỉ là nhận thức về vật chất hữu hình hay chỉ là về ý thức mà không mở rộng ra cả lĩnmh vực vật chất vô hình, tâm thức rộng lớn để tạo nên vũ trụ quan toàn thể nhất quán, nhất nguyên cao.
3- Triết học phát triển còn chú trọng vào trọng tâm vào nghiên cứu sâu sự phát triển của con người cả thể chất và tinh thần, hiện thực và tâm linh trong tổng hoà thiên - địa - nhân như một tiểu vũ trụ với nặng lực tự điều khiển bản thể người (như thiện định, luyện khí công…) phát triển trong tương tác nhân quả với môi trường chứ không chỉ học tập, rèn luyện thông thường. Phát triển của chính con người chủ thế, nhất thể làm một với khách thể hướng tới tự do và toàn diện là xu hướng chúng của thế giới quan nhân sinh (trong đó có lẽ sống quan, nhân sinh quan). Lĩnh vực này đang cần một triết học duy vật nhân văn, nhân văn thực tiễn/ hay triết học phát triển nhân văn để xem xét và định hướng giải quyết vấn đề phát triển con người, tha hóa nhân cách, khủng hoảng nhân sinh, khủng hoảng văn hóa, khủng hoảng đạo đức. Mà với công nghệ ngày nay đang xuất hiện một hình thái người mới không chỉ con người sinh học, con nguời tâm linh, người điện tử: dạng kiểu con người sinh học – công nghệ)! Trong chủ nghĩa Mác thường nói thực thể con người sinh học – xã hội, hay sinh học - tâm lý - xã hội, con trong tôn giáo lại chỉ nói con người tâm thức, hoặc con người tâm linh còn theo tôi, nói đầy đủ đó là chủng người mới sau này là chủng sinh học - công nghệ - xã hội - tâm thức - sinh thái. Đó là con người của nền văn minh mới, nơi con người không chỉ sống cho mình mà chủ yếu là sống cho người khác- sống là hiến dâng, là thiện nguyện (theo nghĩa rộng) của một sự hài hòa cao hơn
4- Khi giải thích sự vận động, biến đổi của vũ trụ quan và nhân sinh quan, lẽ sống quan, Phật học chỉ giải thích chủ yếu bằng luật nhân quả, còn chủ nghĩa Hêghen cũng như chủ nghĩa Mác giải thích bằng hệ thống qui luật chung nhất, toàn diện chi phối sự biến đổi và phát triển của thế giới tự nhiên và nhân sinh, vật chât và ý thức. Triết học phương Tây nhấn mạnh sự đối lập của các mặt đối lập trong mâu thuẫn còn triết học phương Đông, nhất là Phật học/ Phật giáo nhấn mạnh sự thống nhất, đồng nhất thể, còn triết Mác - Lênin chú ý cả hai phương diện biện chứng chuyển hóa giữa chúng (đồng nhất của đối lập - đối lập của dồng nhất). Do vậy, nắm vững phép biến chứng của chủ nghĩa Mác hiện đại cùng với những triết lý mới của thời đại là cơ sở phương luận chung nhằm định hướng giải quyết các vấn đề của sinh thái và xã hội cũng như tâm thức con người ngày nay, nhằm xây dựng một lẽ sống mới với vũ trụ quan toàn thể - tổng thể - phức hợp sinh động.
II- Những nguyên lý tạo nên gắn kết cộng đồng người và lẽ sống
5- Quan sát và tìm kiếm các động lực, các nguyên lý phát triển xã hội loài người và con người gắn kết cộng đồng, ta thấy nó bị chi phối không chỉ nguyên lý lợi ích, nguyên lý cùng giá trị sống mà cả chi phối bởi nguyên lý huyết thống, nguyên lý cùng nơi chốn, trong đó nguyên lý lợi ích, nguyên lý cùng giá trị sống (cốt lõi của lẻ sống) là phổ quát nhất, chi phối mạnh mẽ nhất. Ngày nay cần có cái nhìn dầy đủ hơn về nhưng nguyên lý này đang liến kết tập thành nguyên lý tổng thể.
6- Trong nguyên lý lợi ích (nhu cầu - lợi ích) ta thấy, tùy theo trình độ phát trriển kinh tế - xã hội mà nguyên lý lợi ích/ nguyên lý thực lợi này được cụ thể hóa/ phân hóa thành các nguyên lý dựa trên áp chế, tước đoạt lợi ích (trong xã họi có giai cấp đối khàng và trình độ phát triển nền văn minh còn thấp), hoặc nguyên lý phân phốí lợi nhuận theo tài sản đóng góp, nguyên lý phúc lợi, an sinh xã hội, nguyên lý công bằng lợi ích của xã hội có nền kinh tế văn minh và nền dân chủ thực sự của nhân dân, nền văn hóa cao hơn, nhân bản toàn diện hơn (mà nguyên lý kinh tế là làm theo năng lực hưởng lao động, hay làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu, hoặc nguyên lý từ thiện và thiện nguyện…(vì lợi ích của người khác, kém may mắn hơn mình). Thực ra tính thiện nguyện này đã sinh ra trong các nền văn minh đã qua với những khác nhau vế mức độ và chưa cao, chưa phổ biến, chưa có tinh quốc tế. Nên trong các học thuyết xã hội chưa thấy nói nhiều về nguyên lý thiện nguyện này mà chỉ thấy nói nhiều trong nhiều tôn giáo. Tuy nhiên, ngoài tôn giáo thì hoạt động từ thiện và thiện nguyện cũng đã xuất hiện từ lâu trong đời sống cộng đồng (như ở Việt Nam có truyền thống “lá lành đùm lá rách”, “bầu ơi thương lấy bí cùng”, “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”, và rộng hơn là “đền ơn đáp nghĩa”, “ăn quả nhớ người trồng cây”…).
7- Con người sống rốt cuộc vì cái gì và sống như thế nào? Đó là lẽ sống và lối sống. Con người sống, lớn lên và phát triển lấy điều kiện vật chất và tinh thần làm giá đỡ nhưng giá trị văn hóa, nhân văn mới là bản chất và mục đích cao nhất, quan trọng nhất, trường tốn nhất của cuộc sống, của đời ngườì. Đó là lẽ sống. Lẽ sống khái niệm nhân sinh nhân văn, lý tưởng hay lý tưởng sống sống là khái niệm thiên về chính trị (tuy niên có thể bao hàm lẫn nhau). Nếu sống bằng cách thống trị và tước đoạt kẻ khác để mình “sung sướng” là lẽ sống phản nhân tính, phản nhân văn (mà qui luật nhân quả đã chứng minh). Lẽ sống nhân văn là nguyên lý công bằng lợi ích (làm theo năng lực hưởng lao động, hay làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu), hay theo nguyên lý từ thiện và thiện nguyện…, tức từ thiện trên nền tảng tâm thức tự nguyện, hiến dâng.
8- Tại sao lẽ sống là vấn đề lớn nhất của mọi thời đại? Bởi lẽ, con người sinh ra không cbỉ sống cho mình mà còn sống cho người khác vì người khác và cũng là vì mình một cách hài hòa. Nhưng vấn đề là có 3 khả năng, 3 hướng: vì mình là chính, vì người khác vì cộng đồng xã hội là chính, hay vừa vì mình vừa vì cộng đồng xã hội là ngang nhau tương đối và hài hòa! Hoạt động thiện nguyện nằm trong nguyên lý vì người khác, vì cộng đồng, những người còn khó khăn, yếu thế, cần giúp đỡ là chính! Tại sao lẽ sống là vấn đề lớn nhất của mọi thời đại? Vì lẽ sống là sống gắn với lý tưởng cao đẹp chân - thiện - mỹ, hay cụ thể hơn về mặt xã hội học, nhân học là công bằng, dân chủ, văn minh, cao đẹp, hiến dâng và hạnh phúc cần hướng tới với đời sống tinh thần cao, phong phú trong sự hài hòa giá trị vật chất và giá trị tinh thần trên nền tảng thế giới vật chất vô hình hay tâm thức. Tránh rơi vào chủ nghĩa vị kỷ, chủ nghĩa tranh dành, tước đoạt,áp bức, chủ nghĩa duy lý hóa (duy khoa học), chủ nghĩa vật chất đơn thuần, tức sùng bái vật chất, sùng bái sự vị kỷ, nhưng cũng cần tránh rơi vào chủ nghĩa lý tưởng hóa, tức tuyệt đối hóa giá trị tinh thần, tâm thức, duy thức và kiểu chủ nghĩa khổ hạnh, tu luyện thuần túy, hay chủ nghĩa bố thí, thiện nguyện một chiều.
9- Ta hãy nghe các bạn trẻ bàn về lẽ sống: Mỗi người chúng ta ai cũng khao khát và mong muốn có cuộc sống thật hạnh phúc. Muốn đạt được khát vọng đó, chúng ta phải tìm được một lẽ sống cho riêng mình. Lẽ sống sẽ giúp bạn vượt qua mọi khó khăn, thử thách, chấp nhận nghịch cảnh vươn lên trong cuộc sống. Hạnh phúc lớn nhất của cuộc đời là khi bạn chọn được cho mình một lẽ sống. Lẽ sống chính là giá trị, chuẩn mực mà ai cũng muốn đạt đến. Nếu xác định được lẽ sống, có nghĩa là bạn đã chọn cho mình lý do để sống. Lẽ sống khác nhau thì cuộc đời và số phận của mỗi người cũng sẽ khác nhau. Đem đến những giá trị lớn lao cho xã hội là những người biết chọn cho mình lẽ sống đúng, họ không bị cạm bẫy của cuộc đời làm tha hóa, biến chất. Họ chấp nhận dấn thân, đầu tư công sức, thời gian để thực hiện mục tiêu đã chọn, vì vậy họ luôn được mọi người yêu mến. Chọn cho mình một lẽ sống, điều đó không bao giờ là muộn. Lẽ sống mà bạn cần tìm có thể bắt đầu từ công việc hàng ngày, sự quan tâm chăm sóc đối với mọi người và lòng can đảm khi đối mặt với những khó khăn của cuộc sống. Đâu đó chúng ta vẫn còn thấy những trường hợp sống không mục đích, không có một lẽ sống rõ ràng. Họ không biết sống để làm gì, dùng cuộc đời của mình vào việc gì. Họ lãng phí thời gian vào những thú vui vô bổ, cuối cùng rơi vào trạng thái chán nản và bế tắc trong cuộc sống. Nếu xác định được mục đích đúng đắn, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống thật tươi đẹp và đáng sống biết nhường nào. Cuộc sống có quý giá hay không tùy thuộc vào thái độ và mục đích sống của bạn. Bạn sống không phải chỉ cho mình, mà còn sống vì niềm hạnh phúc, niềm tự hào đối với những người khác. Lẽ sống là điều thật bình thường, chứ không phải điều gì quá lớn lao. Việc chọn cho mình một chủ nghĩa sống như thế nào không quan trọng, quan trọng là nhận thức của bạn, phải sống làm sao để không sống hoài, sống phí. Sống hết mình, luôn lạc quan, đầy khát vọng và không ngừng phấn đấu vươn lên. Cho dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, bạn vẫn luôn là chính mình, không phải là bản sao của ai khác và cố gắng trở thành một người có giá trị. Người có lẽ sống cao đẹp là người biết suy nghĩ để hoàn thiện mình, hành động để giúp ích và cống hiến cho xã hội. Họ luôn biết làm chủ bản thân, làm chủ cuộc sống của mình, sống yêu thương và gắn bó với tất cả mọi người. Lựa chọn lẽ sống sẽ giúp chúng ta chủ động trước tác động của thế giới bên ngoài. Việc lựa chọn cách sống là cho chính mình, vì vậy chúng ta hãy chọn lối sống tích cực. Từ đó cuộc sống của chúng ta mới cảm thấy thoải mái, vui vẻ và tăng thêm sức mạnh để rút ngắn con đường đi đến thành công[2].
Người ta luôn tìm cho mình một lẽ sống cho cuộc đời, hay nói đúng hơn là một lý tưởng. Lý tưởng này sẽ hướng dẫn đời họ vượt qua mọi chông gai và can đảm chấp nhận mọi nghịch cảnh. Vì có một lý tưởng để theo đuổi, có một lẽ sống cho cuộc đời, là niềm hạnh phúc lớn lao nhất của con người trên trần gian. Và phải chăng những người bất hạnh chính là những người không lý tưởng, sống không mục đích, và càng không biết mình sẽ đi về đâu?[3]
III. Xu thế từ thiện và thiện nguyện như là một lẽ sống trong thời đại mới của chúng ta hướng tới
10- Con người, cộng đồng người lấy lẽ sống làm kim chỉ nam cho hành động của mình. Như vậy, con người sống theo lẽ sống của nguyên lý từ thiện, thiện nguyện là một nguyên lý của chủ nghĩa nhân đạo, cũng là triết học phát triển nhân văn khi nhìn nhận nó đóng góp cho sự phát triển nhân loại. Trong lịch sử xã hội loài người luôn có hành động thiện nguyện[4] như có thể ít nhiều, cao thấp, nhưng xã hộ ngày nay hoạt động này phổ biến hơn, cao hơn, có tầm nhân loại và quốc tế hơn như một xu thế, một nghề nghiệp, một chức phận, thiên chức, một nguyên lý tự nguyện vì người khác, giúp đỡ mgười khác một cách từ tâm tự nguyện ngày càng có ý nghĩa lớn lao. Trong thời hiện đại, philanthropy thường được hiểu như là hoạt động quyên góp, cứu trợ hoặc làm tình nguyện, còn philanthropist thường được nghĩ đến như là những người giàu có, có thể cho đi rất nhiều tiền. Điều này làm hẹp nghĩa ban đầu của từ philanthropy vì ai cũng có thể có trái tim có tình yêu con người và đều có thể hành động vì người khác. Ở Mỹ, từ philanthropy giờ còn được hiểu như là một tổ chức, một Quỹ chuyên đi quyên tiền, hoặc mọi người còn phát triển thành văn hóa gây quỹ (culture of philanthropy) hoặc như một nghề nghiệp (she works in philanthropy). Dù từ philanthropy đã được sử dụng khác với nghĩa ban đầu, nhưng cần hiểu nguồn gốc của nó để không đi chệch khỏi cốt lõi là “love of people” của từ này (Kim Klein (2016). Fundraising for Social Change, Seventh Edition)… Hình thành tổ chức thiện nguyện quốc tế: Hiệp hội Thanh niên Cơ Đốc (Anh ngữ Young Men’s Christian Association – YMCA) là một tổ chức có hơn 58 triệu người đóng góp tại 125 chi hội cấp quốc gia. Tổ chức từ thiện này được thành lập vào ngày 6 tháng 6 năm 1844 tại Luân Đôn với mục tiêu ứng dụng các giá trị Cơ Đốc vào nếp sống hằng ngày: tâm linh thanh khiết, trí tuệ mẫn tiệp, và thân thể cường tráng. Ba yếu tố này được thể hiện bằng ba cạnh của tam giác màu đỏ - như là một phần trong logo của YMCA (Trích https://vi.wikipedia.org/wiki).
Điều quan trọng ở đây là coi từ thiện thiện nguyện như một nội dung, một nguyên lý, một lẽ sống của cộng đồng, của quốc gia và của nhân loại, nhất là ngày nay. Các hình thức từ thiện, thiện nguyện hiện nay, ngoài hình thức truyền thống giúp nhau trong cộng đồng khi có khó khăn, thiên tai, địch họa, hay những người bình thường giúp đỡ kinh phí cho trung tâm chăm sóc người yếu thế như trẻ em mồ côi, người giả neo đơn, người tàn tật, thì hình thức mới là từ các người nổi tiếng, giàu có (đại gia tỷ phú, ca sĩ…) với những đóng góp lớn về kinh phí và bằng việc lập các quỹ từ thiện lớn, có sức lan tỏa rộng, có tính toàn cầu.
Chẳng hạn, những diễn viên tài ba ở kinh đô điện ảnh Hollywood không chỉ được biết đến bởi tài diễn xuất hay những phát ngôn gây "sốc". Nhiều người trong số họ đã truyền cảm hứng cho công chúng khi cực kỳ hào phóng làm thiện nguyện. Sau đây là những ngôi sao dẫn đầu trong công việc làm từ thiện, mà hiện đã trở thành một trào lưu không chỉ trong giới giàu có ở Mỹ, mà còn lan ra nhiều khu vực khác trên thế giới.
1)- Brangelina. Đây có lẽ là cặp đôi nổi tiếng của Hollywood cả trên điện ảnh lẫn các hoạt động từ thiện. Đôi vợ chồng này thành lập Quỹ từ thiện The Jolie-Pitt trợ giúp các dự án xóa đói giảm nghèo ở vùng nông thôn lạc hậu. Chỉ tính riêng năm 2006, họ đã ủng hộ hơn 8 triệu USD. Họ cũng tặng 1 triệu USD cho tổ chức y tế Doctors Without Borders. Trước đó, năm 2001, Angelina Jolie đến thăm người tị nạn Afghanistan ở Pakistan và tặng cho Quỹ trợ cấp người Afghan của Liên hợp Quốc 1 triệu USD. Còn mới đây, năm 2014, bộ đôi này bán album ảnh cưới độc quyền cho 2 tạp chí Hello và People với số tiền thu về 5 triệu USD và tặng hoàn toàn cho mục đích từ thiện.
2). George Clooney. Thường xuyên xếp nhất nhì trong các cuộc bình chọn người đàn ông độc thân quyến rũ nhất Hollywood, nam tài tử cũng là người khởi xướng quỹ từ thiện Not On Our Watch cùng các đồng nghiệp của bộ phim Ocean’s Thirteen, quyên góp được hàng chục triệu USD giúp đỡ những nạn nhân trong cuộc khủng hoảng ở khu vực Darfur của Sudan.Năm 2012, George Clooney đã bán đấu giá chiếc xe thể thao chạy điện yêu thích Tesla Roadster của mình được hơn 100.000 USD để làm từ thiện cho Quỹ Satellite Sentinel mà anh là nhà đồng sáng lập. Mới đây nhất, tháng 10/2014, nam diễn viên còn bán những bức ảnh cưới của mình cho 3 tạp chí nổi tiếng để tiếp tục quyên góp cho các quỹ từ thiện.
3). Leonardo DiCaprio. Ngôi sao hào hoa bậc nhất Hollywood này nổi tiếng là người đi đầu trong các phong trào bảo vệ môi trường. Anh thành lập một quỹ mang tên mình với nhiệm vụ bảo vệ đa dạng sinh học và chống lại biến đổi khí hậu. Chỉ trong vài năm gần đây, anh đã gây quỹ được hơn 10 triệu USD. Năm 2013, nam tài tử hợp tác với nhà đấu giá Christie’s tổ chức bán đấu giá từ thiện các tác phẩm nghệ thuật nhằm gây quỹ bảo tồn vùng đất hoang dã và thu về 38,8 triệu USD, trong đó, Leonardo đóng góp tác phẩm Ocean V của nghệ sỹ Đức Andreas Gursky. Mới đây, ngôi sao này tuyên bố sẽ chi 7 triệu USD cho các hoạt động bảo tồn môi trường biển.
4). Jackie Chan (Thành Long). Ngôi sao lớn của làng giải trí Trung Quốc thành lập quỹ từ thiện mang tên anh, Jackie Chan Charitable Foundation từ năm 1988, nhằm giúp đỡ trẻ em nghèo và những nạn nhân của nạn thiên tai, bão lụt. Anh từng tặng 100.000 USD cho Quỹ từ thiện Chrysalis ở Los Angeles trợ giúp những người vô gia cư. Năm 2006, Jackie Chan gây sốc cho giới truyền thông khi tuyên bố sẽ đóng góp 1 nửa số tài sản của mình cho Quỹ Jackie Chan Charitable Foundation ngay sau khi anh qua đời.
5). Keanu Reeves. Vài năm trước đây, em gái Kim Reeves của ngôi sao này mắc phải bệnh ung thư bạch cầu. Ngoài việc đến bệnh viện chăm sóc em, Keanu còn tặng nhiều triệu USD để hỗ trợ các nhà khoa học đẩy nhanh tốc độ nghiên cứu biện pháp chữa trị căn bệnh quái ác đó. Nam tài tử còn được biết đến như là một diễn viên hào phóng bậc nhất: chia sẻ tới 80 triệu USD tiền thù lao đóng loạt phim The Matrix cho những người sáng tạo hiệu ứng và thiết kế thời trang của bộ phim này.
6). Meryl Streep. Nữ nghệ sỹ tài năng đạt 3 tượng vàng Oscar này cũng rất quan tâm tới các hoạt động từ thiện, đặc biệt là trong lĩnh vực nghệ thuật. Bà quyên góp 1 triệu USD cho Nhà hát The Public, đóng góp một khoản tiền kếch xù nhưng không được tiết lộ cho Viện bảo tàng National Women’s History mà bà là người phát ngôn. Theo một bài báo trên tạp chí Forbes, vợ chồng nữ minh tinh này đã ủng hộ hơn 2 triệu USD cho Quỹ Silver Mountain for the Arts, 1,22 triệu USD cho trường Vassar College.
7). Johnny Depp. Bên cạnh khả năng diễn xuất thì những câu chuyện về lòng tốt của ngôi sao này cũng là một đề tài hay được báo giới ca tụng. Năm 2007, nam tài tử ủng hộ 2 triệu USD cho bệnh viện Great Ormond Street, nơi điều trị cho nhiều trẻ em gặp bệnh hiểm nghèo.Danh sách các tổ chức, quỹ từ thiện khác được nam tài tử ủng hộ khá dài, gồm: Children’s Hospice & Palliative Care Coalition, Project HOME, Much Love,… Nhưng số tiền cụ thể mà anh đóng góp thường không được tiết lộ.
8). Matthew McConaughey. Nam tài tử vừa đạt giải Oscar năm ngoái Matthew McConaughey từng chi 1,5 triệu USD để thành lập Quỹ Just Keep Livin, nhằm định hướng và giúp đỡ thanh thiếu niên bảo vệ sức khỏe. Anh còn cho ra mắt nhãn hiệu thời trang dành riêng cho nam giới tên là JKL để tự quảng bá cho quỹ từ thiện mà mình sáng lập.
Trước đó, năm 2006, ngôi sao này đã bán đấu giá chiếc xe thể thao mui trần mà anh yêu thích nhất - Chevrolet Corvette Stingray, và lấy toàn bộ số tiền 61.600 USD ủng hộ cho quỹ Network Angel giúp đỡ các nạn nhân của cơn bão Katrina.
9). Sandra Bullock.Danh sách những lần đóng góp từ thiện của nữ minh tinh này không hề ít chút nào. Cô từng tặng 1 triệu USD cho các nạn nhân của vụ tấn công khủng bố 11/9. Năm 2010, cô ủng hộ kịp thời 1 triệu USD cho tổ chức Doctors Without Borders điều trị cho những người bị thương vong trong thảm họa động đất ở Haiti. Năm 2011, cô lại đóng góp tiếp tục 1 triệu USD cho hội Chữ thập đỏ Mỹ nhằm giúp các nạn nhân bị động đất và sóng thần ở Nhật.
10). Will Smith. Ngôi sao này từng chi 1,3 triệu USD để cùng vợ thành lập quỹ The Will and Jada Smith Family giúp phát triển cộng đồng và hỗ trợ trẻ em nghèo. Anh cũng đóng góp cho quỹ từ thiện của mục sư James Robinson 250.000 USD. Ngoài ra, nam tài tử đã tặng 126.000 USD cho tổ chức Lupus Foundation, 52.000 USD cho phong trào Make-A-Wish, và 200.000 USD cho quỹ Nghệ thuật của trường Baltimore./.[5]
IV- Nền văn minh thiện nguyện, dâng hiến đỉnh cao của chủ nghia nhân văn mới
11- Đúng là “Ngày nay, nhân loại đã nói đến “trí tuệ vũ trụ”. Khi nói đến khái niệm “sở hữu” đối với “trí tuệ vũ trụ”, tức “sở hữu trí tuệ vũ trụ”, sẽ mang lại cho chúng ta những cung bậc cảm xúc và tầng nấc tư duy khác lạ, thanh cao.
Trí tuệ nhân tạo và trí tuệ vũ trụ là hai bộ phận, tầng nấc hợp thành của một đỉnh núi cao ngất trong vương quốc công nghệ thông tin của nhân loại đương đại. Một trong những đỉnh núi cao ngất khác trên chân trời của vương quốc công nghệ thông tin của nhân loại đương đại của là Blockchain, bao gồm trong đó cả Blockchain địa cầu và Blockchain vũ trụ. Hai đỉnh núi cao ngất này chính là hai đỉnh núi của vương quốc công nghệ thông tin của nhân loại đương đại đang có trọng số ảnh hưởng và tác động rất lớn, thậm chí là quyết định đến sự vận động nội tại của câu chuyện thiện nguyện đỉnh cao của nhân loại đương đại.
Chính từ lòng vị tha là nền tảng nhân bản của xã hội, nên từ thiện là nền tảng nhân bản của nền văn minh nhân loại đương đại. Có một câu phương ngôn: “Khi bạn cùng đường, bạn hãy xem lại nền tảng”. Đứng trước hiện thực của những vấn nạn mang tính hệ thống toàn cầu, không thể không đặt lại vấn đề từ nền tảng nhân bản của nền văn minh nhân loại đương đại, đó là “từ thiện”.
Rõ ràng, đứng trước những cung bậc vận động mới của cách mạng 4.0 nói chung và các đỉnh núi trí tuệ nhân tạo – blockchain nói riêng, kể cả khái niệm “từ thiện” lẫn “thiện nguyện” đều phải “lột xác” để “tiến hóa” (theo Tuyên bố lý do Hội thảo 25/4/2019).
Như vậy ngày nay cùng với kỷ nguyên công nghệ số, CMCN 4.0 thì, theo cá tiếp cận mới là việc kết hợp nhân tố phi vật lý “tâm thức” với hai nhân tố vật lý là “trí tuệ nhân tạo” và “blockchain”[6] sẽ tạo thành “Thiện nguyện Đỉnh cao”. Việc kết hợp nhân tố “quy mô quốc tế” vào “thiện nguyện đỉnh cao” sẽ tạo thành “Thiện nguyện Quốc tế”. Nhưng theo chúng tôi trong đó lẽ sống thiện nguyện đỉnh cao có tính quốc tế với những cấp độ và tính chất, loại hình… là một nội dung mới, cao cấp của lẽ sống chứ không phải tất cả lẽ sống nhưng đúng đó là đỉnh cao của lẽ sống khi hiểu theo nghiã rộng hiến dâng chứ không đơn thần là từ thiện, thiện tâm. Với ý nghĩa hình thức cao cỉa lẽ sống, thiện nguyện tạo nên diện mạo nền văn minh thiện nguyện là đúng. Nhưng cần nhìn nhận gắn với nó nguyên lý khác của công bằng xã hội về nhu cầu - lợi ích và giá trị sống của cá nhân, cộng đồng, dân tộc và nhân loại mớí coi là hoàn thiện tích hợp, hợp trội. Hơn nữa nhìn nhận nền văn minh là gồm cả phương thức sản xuất, phương thức sống, thể chế kinh tế - xã hội và nền tảng văn hóa – tâm thức mà con ngưới là chủ thể nhận thức hành động tư do tự tại và vươn tới hạnh phúc mãi mãi.
“Chúng ta đã nói về “trí tuệ” như là cốt tủy trong sự vận động phát triển của các nền văn minh. Chúng ta đã thấy, câu chuyện thiện nguyện rõ ràng đã được nâng lên một tầm cao mới, bằng 4 loại đòn bẩy: 1. đòn bẩy công nghệ chính là trí tuệ nhân tạo và blockchain; 2. đòn bẩy tinh thần chính là “tâm thức”; 3. đòn bẩy quy mô chính là “hệ thống quốc tế”; và 4. đòn bẩy nhận thức chính là “vũ trụ quan và nhận thức luận lượng tử”(trích dự thảo Tổng kết hội thảo), nhận thức luận tâm thức, nhận thức nhân văn.
Chúng tôi chia sẻ, đồng cảm với cách nhìn này, nhưng phải là cái nhìn tổng hợp, phức hợp, hợp trội cả ba hệ thống hài hòa: trí tuệ vật lý và trí tuệ tâm thức, trí tuệ vũ trụ và trí tuệ nhân tạo, trí tuệ ngườì và trí tuệ tâm thức vũ trụ.
Tóm lại, với cái nhìn từ triết học phát triển nhất là phát triển nhân văn chúng ta nhận thức, cảm thức từ thế giới vô hình đến tâm thức và các động cơ hoạt động của con người, với các nguyên lý mà qua các nền văn minh đã qua cho thấy từ nguyên lý sống phụ thuộc tự nhiên sang nguyên lý chủ yếu sống bằng tước đoạt, vị kỷ (kểu thống trị tư nhiện, thống trị xã hội), từ nguyên lý tâm thức tâm linh - thánh thần hóa là chính đang chuyển dần sang văn minh ngày nay là hướng tới công bằng, tự do, bác ái, tâm linh và thiện nguyện, dâng hiến… trong tương lai với các bước quá độ và chuyển hóa, thay thế và tổng hợp bằng đinh cao mới và của nền văn minh mới với nhiều cách nhìn khác nhau trong đó có cách nhìn từ thiiện nguyện đỉnh cao và thiện nguyện quốc tế như Lẽ sống mới toàn cầu của nhân sinh quan toàn thể mới.
-------------------------------------------------------------------------------
Tài liệu tham khảo:
1- Hồ Bá Thâm (2005): Chủ nghĩa duy vật nhân văn và định hướng nhân văn của sự phát triển hiện nay, Nxb Văn hóa - Thông tin
2- Hồ Bá Thâm (2005): Phương pháp luận duy vật nhân văn, Nxb Văn hóa - Thông tin
3- Hồ Bá Thâm (2007): Tư tưởng Hồ Chí Minh và triết học phát triển
4- Tư liệu dự thảo của Hội thảo quốc tế: Tinh hoa quốc tế về Thiện nguyện đỉnh cao lần thứ 1 (25/4/2019 tại TPHCM - VN)
5- Một số tư liệu trên mạng Google…(xem chú thích cuối trang)
6- Một số bài viết (đã xuất bản và bản đánh mày) của tác giả Hồ Bá Thâm vế ý thức và tâm linh, về các nền văn minh tiến tiến thời tiền cổ
[1] http://vya.edu.vn/news/?73/hoi-thao-khoa-hoc-%E2%80%9Cgiai-phap-phat-trien-ben-vung-hoat-dong-thanh-nien-tinh-nguyen%E2%80%9D..htm
[2] http://baoninhthuan.com.vn/news/88290p29c77/le-song.htm
[3] http://vuonhoaphatgiao.com/tuoi-tre-va-doi-song/le-song-cuoc-doi/
[4] Xem thêm giải nghĩa:
- Từ thiện là một hành động trợ giúp người yếu kém. Hoạt động từ thiện có thể thông qua hình thức quyên góp, hiến tặng bằng tiền, vật phẩm, thời gian hay là cứu trợ nhân đạo, xóa đói giảm nghèo, chăm sóc sức khỏe hay là những hành động trợ giúp tinh thần như an ủi/(https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%AB_thi%E1%BB%87n). Thiện Nguyện là gì? Nguyện trong chữ tự nguyện. Thiện Nguyện nghĩa là tự giác làm việc Thiện và Nguyện (ước nguyện) làm việc thiện. / (https://www.facebook.com/127289394530460/posts/thi%E1%BB%87n-nguy%E1%BB%87n-)
-Philanthropy (thiện nguyện) có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp và có nghĩa là “love of people/humanity – tình yêu con người”. Như vậy, gốc rễ của từ philanthropy làm cho chúng ta nghĩ đến mục đích của các tổ chức từ thiện là thể hiện tình yêu con người thông qua các hành động tốt.
- Còn philanthropist (người làm thiện nguyện) là những người có tình yêu con người và sẵn sàng giúp đỡ người khác, đặc biệt những người gặp hoạn nạn và kém may mắn.
[5] http://thoibaotaichinhvietnam.vn/pages/tai-chinh-quoc-te/2015-01-26/top-10-sao-dien-anh-noi-tieng-hao-phong-ve-lam-tu-thien-17541.aspx
[6] Blockchain là một công nghệ cho phép truyền tải dữ liệu một cách an toàn dựa vào hệ thống mã hoá vô cùng phức tạp, tương tự cuốn sổ cái kế toán của một công ty, nơi mà tiền mặt được giám sát chặt chẽ. Trong trường hợp này Blockchain là một cuốn sổ cái kế toán hoạt động trong lĩnh vực kỹ thuật số./ https://bitcoinvietnamnews.com/blockchain-la-gi